Uluç Ali Kılıç
Petsistence, 2016, Plastik şişe, cam boyası, ahşap, 117 x 73 cm
“Petsistence” işinde dikkat çekilmek istenilen fikir temelde plastik atıkların büyük bir çevresel sorun
haline gelmiş olmasıdır. Geri dönüştürülebilen bir malzemeden yapılmış olmalarına rağmen tüketim
hızının bu malzemenin yeniden kullanıma girme hızıyla doğru orantılı işlemediği bir gerçektir. Kendi
kendine doğada çözünemeyen bu atıklar insan sağlığını, ekolojik dengeyi ve çevreyi tehdit etmek-
tedir. Öte yandan, plastik modern medeniyetin en temel ham maddelerinden ve erişmiş olduğu-
muz teknolojinin olmazsa olmaz parçalarından biridir. Gözlükten giyime, bilgisayar parçala-
rından besinlerin saklanmasına, sağlık gereçlerinden uzaya gönderdiğimiz uydulara kadar üretim
mekanizmasının her aşamasında varolan bir malzemedir. Bu bağlamda ilk bakışta klasik bir vitray
olarak algılanabilecek olan bu işte klasik camın yerini “modern çağın camı” olarak nitelendirdiğim
plastik pet şişeler almıştır. Bu, malzemenin doğası itibariyle dayanıklılık, kalıcılık, yok olamama gibi
kavramlara yaptığı bir göndermedir. İşin üzerinde yazan “each plastic that was ever produced still
exists” bilgi cümlesi de bu vurguyu pekiştirmek üzere resme dahil olmuştur.
Vitray resimleri çağlar boyu dini tapınaklarda mistik, dini ve tarihi olayları insanlara aktarmak için
kullanılmış olup ilahı ışığı içinden süzerek tasvir edilenin içeriğine ruhani bir boyut katmıştır. Bu
geleneğin bir anlamda tekrar edilmesi suretiyle izleyicinin algısında tasvir edilen grafiksel anlatımla
içsel bir bağ kurması amaçlanmıştır. Böylelikle psişede kutsal olanın ne olduğu sorusu canlandırıl-
mak istenmiştir.
İşi biçimsel olarak incelediğimizde ise dünyanın en büyük on petrol şirketinin gökyüzünü perdele-
yen dev bir duvar olarak resimdeki fonu oluşturduğunu görürüz. Ufuk çizgisini belirleyen yerde ise
iki petrol tankeri Hindistan, Madras’taki pet şişe dağlarını ve Pasifik Okyanusu’ndaki dev pet şişe ada-
larını simgelemektedir. Bir kurumsal şirket logosuna şut çeken asyalı iş adamı da sıradan bir beyaz
yakalı kimliğiyle çevresinde olan biten sisteme bir müdahele etmektedir. Bu müdaheledeki figürün
bir futbol hamlesiyle gerçekleştirdiği eylem akla başka soruları getirmeyi amaçlar. Resmin en tepe-
sindeki uydu ise teknolojinin ulaştığı son nokta olarak olan biteni izlemektedir.
Buluntu malzemeleri dönüştürerek ya da “upcycle” ederek üretilmiş bu yeni vitray yok olmama
vaadiyle, günümüz toplumuna dair güncel bir sorunu bir bakıma ölümsüzleştirmeyi amaçlamakta-
dır.