Berna Tonyalı

Yansıma, 2017, Yerleştirme, Değişken boyut

Geçmiş ve bugünün iç içe geçtiği, ” Yansıma ” isimli projem, temelinde yer alan “üç” ana kavramın doğurganlığında üreyen farklı katmanlardan oluşmakta; Evren, evrende insan, insanda insan… İnsandan doğan ve en büyük zaafı olarak gördüğüm “Güç”, enstelasyonun üzerindeki baskın atmosferi yaratırken, yine insanın soluduğu bu hava, bütününde onu usulca yok etmektedir. Ta ki yüzü tamamen silinip, insansal birşey kalmayana dek…

Bu anlamda, otoritesiyle, sanat tarihinin de önemli dönemlerinden biri olan Victoria Dönemi’ne, neredeyse bir asır hükmederek adını vermiş olan Kraliçe Victoria, beni en çok etkileyen kişi olup, enstelasyondaki “GÜÇ”ün kendisidir. Çalışmamın ana formu, Robert Gober ve astronom Johann Bayer’den esinlenerek oluşturduğum, yıldız haritasından bir duvar kağıdı ile kaplanmakta. Bayer’in, “Uranometria” isimli gök atlasını baz alarak, Victoria’nın doğduğu tarihteki gökyüzü ile günümüz haritasını üst üste çakıp, dünü ve bugünü kapyasan yeni bir gök haritası, bir evren oluşturdum. Fon üzerinde, çalışmanın bütününü kıvrımlarında taşıyan yılan figürü, o tarihte gökyüzüne hakim olan Yılancı takım yıldızının sembolü, yılanı temsil etmektedir. Yılanın kafa kısmı üzerine yerleştirmiş olduğum, Kraliçe Victoria’yı gelinliği içerisinde beyaz bir kuzu olarak resmettiğim yağlıboya portre, kraliyet ailesi ressamlarından Franz Xaver Winterhalter’in kraliçenin isteği üzerine hazırlamış olduğu bir portreden esin kaynağını almıştır. Saf altından hazırlamış olduğum ikona, yılanın en üst kıvrımında yükselir. Kuyrukta bulunan, üzerine gölge düşmüş, çıplak kadın bedeni, fotoğraf sanatçısı Auguste Belloc’un 1840’lı yıllarda çektiği, bir seri erotik fotoğraf çalışmasından biri üzerine, gölge düşürerek oluşturduğum bir desen çalışmasıdır. Üzeri boşaltılmış, ahşap yazar masası, enstelasyonun en altında yer alır ve dönemde sansürlenen sanatın, özellikle edebiyatın nesnel bir ifadesidir. Son olarak adeta kafesten, siyah bir çerçeve içerisinde gördüğümüz maymun portresi, tüm bulantılarıyla, insanın kendisidir.